ย่ำรุ่ง เช้าวันอาทิตย์ 20 กันยายน 2563 บริเวณหน้าเวทีชุมนุม #19กันยาทวงอำนาจคืนราษฎร ที่จัดโดยแนวร่วมธรรมศาสตร์และการชุมนุม ได้มีการทำพิธีฝัง หมุดคณะราษฎรหมุดที่ 2 หรือ เรียกว่า หมุดคณะราษฎร 2563 ที่หล่อจากทองเหลืองทั้งแผ่น ขุดฝังบนพื้นและฉาบปูนโดยรอบ ทำให้เป็นส่วนหนึ่งของพื้นสนามหลวง
แต่หลังจากนั้นไม่เกิน 24 ชั่วโมง กรมศิลปากร ได้ทำการขุดและยึดหมุดคณะราษฎรหมุดที่ 2 นำไปแจ้งความที่ สน.ชนะสงคราม ในข้อหาทำลายโบราณสถาน (สนามหลวง)
ทั้งนี้ หมุดคณะราษฎร เคยปรากฎมาแล้วในประวัติศาสตร์ประชาธิปไตยของประเทศไทย ในสมัยที่คณะราษฎรทำการยึดอำนาจและเปลี่ยนแปลงการปกครองจากสมบูรณาญาสิทธิราชย์ มาเป็นระบอบประชาธิปไตยที่มีกษัตริย์อยู่ภายใต้รัฐธรรมนูญ โดย หมุดคณะราษฎร ถูกวางอยู่บนลานหน้าพระราชวังดุสิต (ลานพระบรมรูปทรงม้า) เมื่อวันที่ 10 ธันวาคม 2479 เพื่อเป็นสัญลักษณ์ของการเปลี่ยนแปลงการปกครอง และต่อมาหมุดคณะราษฎรถูกขุดรื้อออกและแทนที่ด้วย "หมุดหน้าใส" ในช่วงเดือนเมษายน 2560
ข้อความที่ปรากฎบน หมุดคณะราษฎร และ หมุดคณะราษฎรหมุดที่ 2 มีดังนี้
หมุดคณะราษฎร "ณ ที่นี้ ๒๔ มิถุนายน ๒๔๗๕ เวลาย่ำรุ่ง คณะราษฎรได้ก่อกำเนิดรัฐธรรมนูญเพื่อความเจริญของชาติ"
หมุดคณะราษฎรหมุดที่ 2 "ณ ที่นี้ 20 กันยายน 2563 SEP 20, 2020 เวลาย่ำรุ่ง ผองราษฎรได้แสดงเจตนารมณ์ ประเทศนี้เป็นของราษฎร ไม่ใช่สมบัติของกษัตริย์ตามที่เขาหลอกลวง"
เรื่องที่เกี่ยวข้อง:
