ข้อความตัวกฎหมายของมาตรา 112 ในประมวลกฎหมายอาญา คือ "ผู้ใดหมิ่นประมาท ดูหมิ่น หรือแสดงความอาฆาตมาดร้าย พระมหากษัตริย์ พระราชินี รัชทายาท หรือผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ ต้องระวางโทษจำคุกตั้งแต่สามปีถึงสิบห้าปี"
ทั้งนี้ มาตรา 112 เคยมีการแก้ไข เพิ่มบทลงโทษให้รุนแรงมากขึ้น โดยคำสั่งคณะปฏิรูปการปกครองแผ่นดิน ฉบับที่ 41 ลงวันที่ 21 ตุลาคม 2519
มูลเหตุของการเสนอแก้ไขมาตรา 112 ของพรรคก้าวไกล
นครินทร์ วนกิจไพบูลย์ สำนักข่าว THE STANDARD ได้สัมภาษณ์ พิธา ลิ้มเจริญรัตน์ หัวหน้าพรรคก้าวไกล ผู้เสนอตัวเป็นนายกรัฐมนตรี ในการเลือกตั้ง66 ที่จะถึงนี้ เกี่ยวกับประเด็นมาตรา 112 ว่า
"ผมเคยมีโอกาสได้คุยกับแคนดิเดตนายกรัฐมนตรีอีก 2-3 ท่าน ที่ก็เห็นคล้ายๆ กันโดยเฉพาะมาตรา 112 เกี่ยวกับเรื่องของสถาบัน(พระมหากษัตริย์) บอกว่าถ้าจะรวมกับพรรคก้าวไกลต้องขอคุยกันก่อนในเรื่องนี้ หรือบางคนบอกว่าอันนี้ไม่เอาด้วย"
"ฉะนั้นคำถามสำคัญก็คือว่า ในครั้งนี้ (เลือกตั้ง66) มีอะไรที่เราจะต้องลดลงมั้ย หรือจริงๆ แล้วเราจะไปสุดทาง อย่างที่เราตั้งใจตั้งแต่เริ่มต้น" นครินทร์ ตั้งคำถาม
"ย้ำชัดๆ อีกครั้งนะครับ ไม่มีการลดอุดมการณ์ และไม่มีประนีประนอมอีกแล้วครับ คือเราตั้งพรรคมาเพื่ออะไรเรารู้ดี ว่าต้องการที่จะทำอะไร" พิธา กล่าวย้ำ
"เกี่ยวกับเรื่องมาตรา 112 สิ่งที่น่าจะเป็นคำถาม และน่าจะกังวลมากกว่า คือการที่จะเอามาตรา 112 มาเป็นอาวุธในการทำลายคนเห็นต่างทางการเมือง การที่เอามาทำลายอนาคตของชาติ การที่ไม่ยอมรับว่าความรู้สึกของยุคสมัยมันเปลี่ยนไป มันมีความจริงอันน่ากระอักกระอ่วนใจเกิดขึ้นในสังคม แล้วคนที่เป็นผู้ใหญ่ในบ้านเมือง หรือคนที่เป็นนักการเมืองในบ้านเมือง ไม่คิดที่จะทำอะไรกับมัน แล้วก็ปล่อยให้คุณตะวัน-คุณแบม ต้องมานั่งอดอาหาร 50 กว่าวันเป็นตัวอย่าง"
"เรื่องของโทษที่มันสูงเกินไป เรื่องที่ว่าใครจะฟ้องก็ได้ เรื่องที่บอกว่าไม่สามารถจะสืบพยานได้ เรื่องที่บอกว่าเข้าข่ายหรือไม่เข้าข่ายขึ้นอยู่กับดุลพินิจของศาล ทั้งหมดทั้งปวง ผมคิดว่าเป็นสิ่งน่ากังวลใจ และก็ไม่ได้มีการลด(เพดานของพรรค) และไม่ได้คิดว่าสามารถจะทำอย่างไร ให้สิ่งที่เป็นปัญหาที่แท้จริงของสังคมไทย ที่ไม่มีใครยอมรับฟัง เพื่อที่จะแลกเข้าสู่อำนาจรัฐ อันนี้ไม่ได้มีเกี่ยวข้อง ก็ยังยืนยันว่ามีความจำเป็นที่จะต้องแก้ เพื่อที่จะให้สถาบันทุกสถาบันในประเทศไทยอยู่ในระบบ Constitutional Monarchy ประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุขได้ ในการวางพระราชฐานะ และพระราชอำนาจให้เหมาะสมกับประเทศไทย" พิธา ลิ้มเจริญรัตน์ อธิบายแนวทางของพรรคก้าวไกล
แล้ว ก้าวไกล ต้องการแก้ไข มาตรา 112 ให้เป็นอย่างไร?
นครินทร์ ถามย้ำว่า "สรุปแล้วจุดยืนของเรื่องมาตรา 112 และ สถาบันพระมหากษัตริย์ ก็ยังเหมือนเดิม"
"ยังเหมือนเดิมและนี่ไม่ใช่เรื่องใหม่ เราทำมาตั้งแต่ผมเป็นหัวหน้าพรรคก้าวไกลตั้งแต่ปีแรก พร้อมกับหมิ่นประมาทต่างๆ อีก 5 กฎหมาย แล้วก็มีกฎหมาย SLAPP* ด้วย มีกฎหมาย พ.ร.บ. คอมฯ ด้วย มี 116 ด้วย คือเราไม่ต้องการให้คนที่เห็นต่างทางการเมืองต้องติดคุกอีกต่อไป เพราะฉะนั้นมันเป็น 5 กฎหมาย แล้วหนึ่งในนั้น ก็คือ 112 อยู่ในนั้น" พิธา อธิบายเพิ่มเติม
* SLAPP ปฏิบัติการตบปาก(ปิดปาก)ด้วยกฎหมาย เพื่อหลีกเลี่ยงการตรวจสอบ, ปกติคำภาษาอังกฤษ SLAP แปลว่า การตบ พ้องเสียงกับคำว่า SLAPP ย่อมาจาก Strategic Lawsuit Against Public Participation ที่แปลว่า การดำเนินคดีเชิงยุทธศาสตร์เพื่อระงับการมีส่วนร่วมของสาธารณชน - อ้างอิงจาก "ปฏิบัติการตบปากด้วยกฎหมาย" เพื่อหลีกเลี่ยงการตรวจสอบ iLaw
คลิกชมรายการ The Next Leader EP.5 พิธา ลิ้มเจริญรัตน์ ลดอุดมการณ์แลกอำนาจร่วมรัฐบาล? ได้ที่ YouTube
